'केस' Study

'केस' Study

'Grow Hair, Grow Confidence' अश्या शीर्षकाचे डॉक्टर बत्रांचे इ-मेल पाहून मी विचारात पडलो. आपल्या गळणाऱ्या केसांची बातमी डॉक्टर बत्रांपर्यंत कशी पोहोचली या चिंतेने आणखीन काही केस गळायचे अशी भीतीही वाटून गेली. तशी ही  सव्वा लाखाची मूठ आता झाकून ठेवणे शक्य नव्हती याची जाणीव मला झालेली होती.

 समोरच्याशी बोलताना त्याची नजर माझ्या नजरेला सोडून जेव्हा सारखी वरती सरकायला लागली,तेव्हाच मला चमकले की आपल्या  डोक्यावरील चमक बरीच वाढलेली आहे. फ्रँटलाईन वरील बऱ्याच सैन्याने आधीच माघार पत्करली होती. त्यामुळे कपाळाचे रणांगण बरेच प्रशस्त झाले होते. पण आत्तापर्यंत गड राखून असलेल्या माथ्यावरील केसांनी सुद्धा पलायन सुरु केलेले होते. त्यामुळे मामला बराच गंभीर होत चालला होता. 'बाल बाल बचे' याचा खरा अर्थ मला कळू लागला होता.  थोडक्यात 'कॉमन मॅन' सोबतचे माझे साम्य वाढत होते. लहानपणीचे गरजेपेक्षा जास्त केस असलेले आपले फोटोज पाहून 'तो मी नव्हेच ' असे वाटायला लागले होते.  "आता लग्न झालंय न, मग काही टेन्शन नाही " या आईच्या वाक्याने फारसा दिलासा दिला नव्हता. मात्र ऑस्ट्रेलियातील कोरियन नाव्ह्याने सुद्धा जेव्हा "you are married, not worry" असे त्याच्या इंग्लिश मधे म्हटल्यावर मात्र खरंच केसांची गरज पोरीने पसंत केल्यावर फारशी उरत नसावी अशी मी आपली समजूत घालायला लागलो.  पण आपल्या मूव्हीज आणि गाण्यांनी केसांना दिलेल्या आत्यंतिक महत्वाला पाहून मला चीड यायला लागली. 'उडे जब जब जुल्फे तेरी ' असली गाणी आणि झुबकेदार केस असलेले हिरोज मी अव्हॉइड करू लागलो. जेसन स्टेथॅम आणि ब्रुस विलीस या मंडळींवरील माझी आस्था वाढू लागली. सोबतीला नानाविध उपायांची जोड होतीच. सौ ने या विषयावर बराच रिसर्च करून माझ्यावर प्रात्यक्षिक सुरु केले होते. कांद्याचा रस, अंडी, दही, तेल आणि शॅम्पूज अश्या पंचामृताचा अभिषेक होत होता. पण जानेवाले को कौन रोक सकता है या तत्वाने केसांचे पलायन सुरूच होते. कटिंग ची पाळी महिन्याऐवजी दोन महिन्यांवर आली होती. तसे एका समदुःखी मित्राने यशस्वी केशारोपण करून आशेचा किरण दाखवला होता. पण शस्त्रांशी डोकं लावण्याची माझी तयारी नव्हती.

हळू हळू मात्र मला मी नुसता विद्वानच नसून विचारवंत असल्याचा (गैर)समज व्हायला लागला. 'Go Bald, Go Bold' असली पंचलाईन्स सुचायला लागली.  डोक्यातून (नव्हे टक्कलातून ) अश्या विचारांची उत्पत्ती होण्याचे कारण म्हणजे डोकं बरच सुपीक झालेलं होत.  सूर्याची किरणे असोत किंवा पावसाचे थेंब असोत, त्यांचा इतरांपेक्षा माझ्या डोक्यावर जास्त परिणाम व्हायला लागला. कारण ते थेट मेंदूपर्यंत पोचत होते.

आपल्याला पडणारे टक्कल हे नुसते वाढत्या वयाचे नाही, तर  वैचारिक प्रगल्भतेचे सुद्धा लक्षण असल्याचे उगाच समाधान वाटायला लागले. आता फक्त सेल्फीजचाच प्रश्न उरला होता. मग शेवटी टक्कल लपवणाऱ्या अँगल्सचा सुद्धा शोध लागला आणि केसांची ही बिकट केस निकालास लागली. :)

Happy Republic Day

Happy Republic Day!!
The public of the republic was busy greeting each other through the day as the young nation celebrated its 62nd republic day. But was it really a ‘happy’ republic day. I mean yes we showcased our military might, the Tejas and the Brahmos , our Unity in Diversity which we are so very proud of, the giant economic strides taking us to becoming a superpower and what not to the world. We seem to have every reason to be happy about it.
However, can all of this combined mask what marked (or marred) the eve of this republic day. Whilst we were being slapped by scam after scam at the highest levels and being made to realize (as if we were unaware of it earlier) how deep we are stuck in the quagmire of corruption; an honest government official, rarer than the rarest of species in our country, who tried to object to one of such innumerable instances was set ablaze in broad daylight. In another instance, the Government in its bid to uphold the sentiments of those who even refuse to be called as the citizens of this country denied the others the right to unfurl the tricolor at what we till date were considering to be an integral part of India. I now wonder if we should even call it Indian Occupied Kashmir.

Nevertheless, Happy Republic Day!!!

वैचारिक प्रबोधन

"आजोबा, मी जिम ला जाऊन येतो". चिंटूने दार लोटत आरामखुर्चीत पहुडलेल्या आजोबांना सांगितलं. 'जिम' या आधुनिक व्यायामशाळेच आजोबांना फार कुतूहल वाटे. पैसे मोजून घाम गाळायला लोक तिथे का जातात हे त्यांना न उलगडलेलं कोड होत. पण तेही बरोबरच म्हणा. एअर-कंडीशन्ड घर ते एअर-कंडीशन्ड ऑफिस हा प्रवास एअर-कंडीशन्ड गाडीतून करणाऱ्यांचा घाम गाळणे म्हणजे काही सोपी गोष्ट नव्हती. आणि 'हार्ट' ला अटक होऊन घाम फुटण्यापेक्षा आधीच पैसे मोजून का होईना पण तो गाळलेला बरा याच तत्वाने लोक हा आर्थिक बोजा आणि पर्यायाने जिम मधली 'वेट्स' उचलत असतील अशी आजोबांनी स्वतःची समजूत घातली होती. त्यांच्या काळात मात्र असं काही नव्हत. शरीरसौष्ठवा करता आखाडे असत. ते स्वतः काही पैलवान नव्हते, पण मित्रांच्या आग्रहाखातर ते बरेचदा आखाड्याच्या लाल मातीत दोन हात करायला उतरले होते. आता मात्र आखाडे दिसेनासे झाले होते. जणू काही त्याच लाल मातीत मिळाले होते. त्यांची जागा आता गल्लोगल्ली असलेल्या जिम्स नी घेतली होती. असं यांत असत तरी काय म्हणून आजोबा एकदा आवर्जून चिंटूसोबत त्याच्या जिम मधे गेले होते. सगळीकडे लोक वजन उचलत होती. उचलतांना समोर असलेल्या आरश्यात स्वतःला बघत होती. जसं गाडीच्या आरश्यांवर 'objects in the mirror are closer than they appear' असं लिहिलेलं असत, तसंच इथल्या आरश्यांवर सुद्धा 'objects in the mirror are smaller than they appear ' असं लिहायला हवं असं तेव्हा आजोबांना उगाचच वाटल होत. "अहो आजोबा हे 'modern' युग आहे", चिंटूने एकदा आजोबांना म्हटलं होत. कलियुगाच इंग्लिश नाव!

या कलियुगाची आणखीन एक देण म्हणजे या 'modern' नट्या उर्फ हिरोइन्स. आजोबांच्या काळातील नट्या हातभर पदर असलेल्या साड्या घालत आणि तरीही झाडामागे लपून गाणी म्हणत. आजकाल हातभर कपडा सुद्धा अंगावर नसतो, तेवढा पदर असलेली साडी तर दूरच. आणि त्या झाडाची जागा एका खांबाने घेतलेली दिसते ज्याला 'पोल' म्हणतात. त्यातल्या त्यात मल्लिका कि कोणी हिचा तर आजोबांनी t.v. वर एक-दोनदा दर्शन झाल्यावर धसकाच घेतला होता. ह्या बयेने तर अंगावरील सर्व वस्त्रांना ‘निराधार' करण्याचा निर्धारच केलेला होता. पु. लं च्याच शब्दात सांगायचं झाल तर एखादा गंभीर साहित्यिक हे सगळ बघितल्याने (किंवा न बघवल्याने) ‘भारतीय संस्कृतीची विस्कटत चाललेली घडी’ (घडीवरून आठवलं - मल्लिकाला तिच्या कपड्यांची घडी घालण फार सोप्प असेल!!) असा एक लेख लिहून काढील. परवाच वर्तमानपत्रात त्यांनी बेरी या आडनावाच्या हॉलीवूड मधल्या ऑस्कर विजेत्या अभिनेत्रीच 'न्युडीटी हा एक लिबरेटिंग अनुभव असल्याचा' लेख वाचला होता. आता एवढ्या अनुभवी लोकांचे साक्षात्कार ऐकून(आणि पाहून) जर आजकालच्या पिढीचे वैचारिक प्रबोधन न व्हावे तरच नवल. त्यांची तरी काय चूक. यालाच आधुनिकता म्हणत असावेत. नट्यांचे कपडे तोकडे आहेत असे वाटणारे आपले विचारच तोकडे आहेत असे चिंटूला वाटणारच.

आजोबांनी आणि त्यांच्या मित्रांनी मिळून सोसायटीतील लहान मुलांकरता 'संस्कार वर्ग' चालवले होते. कुठे ही जाताना 'कार'मध्ये फिरणाऱ्या या पोरांना आधी तर संस्कार म्हणजे कुठलीही कार नसून जीवनात प्रत्ययात आणायच्या चांगल्या गुणांची शिकवण हे सांगावे लागले. संस्कृतीचे हे वारे नेहमी पश्चिमेकडून पूर्वेकडेच का वाहतात असाही आजोबांना प्रश्न पडे. (तस मध्यंतरी रॉबर्ट्स म्हणून एका अमेरिकन नटीने हिंदू धर्म स्वीकारल्याचीही बातमी होती. पण तो पब्लीसिटी करता असण्याचीच शक्यता जास्त होती.) 'लो वेस्ट' जीन्स घालून 'गो वेस्ट' म्हणणारी कार्टी सगळीकडे फिरतांना दिसतात. आपल्या लोकांना पाशात्य संस्कृतीचे(?) एवढे आकर्षण असण्यामागे काय कारण असावे. कदाचित कुठेतरी हेच संस्कार नवीन पिढीला जाचक वाटत असावेत आणि व्यक्तिस्वातंत्र्याचा पुरस्कार करणारे पाशात्याच विद्वान असा (गैर)समज होत असावा. पण या विद्वत्तेला सरळ मुर्खात न काढता आपल्यालाही थोडं अकोमोडेटिंग व्हाव लागेल. तेव्हाच ही 'जेन-नेक्स्ट' आपले संस्कार अकोमोडेट करेल.

आजोबांची देवळात जायची वेळ झाली होती. मल्लिकाच्या कपड्यांची लांबी-रुंदी वाढो वा न वाढो, आपल्या विचारांच्या कक्षा रुंद करायलाच हव्यात. त्यांनी आरामखुर्चीतून उठत स्वतःशीच ठरवले.

माझी दंतकथा

मराठीतला हा माझा पहिलाच ब्लॉग. मातृभाषेवर प्रेम नाही अशातला भाग नाही, पण IT 'त आल्यापासून मराठी लिखाण परकं झालं. मराठी संस्कृतीच्या माहेरघरात वावरतांना मात्र भाषाप्रेम उद्युक्त करणाऱ्या अनेक पाट्या आढळल्या. अंडर वेएर - बनियन च्या दुकानावर सुद्धा तसं न लिहून "पुरुषांची अंतर्वस्त्रे" अस लिहिलेलं पाहून मी चमकलो. "स्थापत्य आरेखन संपूर्ण संगणीकृत अभ्यासक्रम " याचा नेमका अर्थ न कळूनही मला माझ्या मराठीपणाचा गर्व वाटू लागला. त्यात भर घालायला जुनिअर ठाकरेंची भाषणे होतीच. अगदी परवाच मात्र "आला उन्हाळा, तब्येतीला सांभाळा; जिभेला जिंकणारा, चितळेंचा जिव्हाळा " हे वाचून तर मी पार भारावून गेलो. तेव्हाच ठरवलं. माझ एक तरी अनुभव वर्णन मराठीतून व्हायलाच हवं. परिणामस्वरूप, हा ब्लॉग.

कथेला(आणि व्यथेला) सुरुवात काही महिन्यांपूर्वी झाली, जेव्हा आमच्या दंत पंक्तीतील एका मेम्बर ने कुरकुर करायला सुरुवात केली. काही दिवस कानाडोळा केल्यानंतर मात्र मला मामला थोडा गंभीर वाटायला लागला. कारण तोपर्यंत आमच्या दाताने संपावर जाण्याची नोटीस पाठवली होती. माझ्यावर पहिल्यांदाच दातांच्या डॉक्टरकडे जायची पाळी आली होती. नाईलाजाने मी दवाखान्याची पायरी चढलो. मी गेलो तेव्हा नेमके डॉक्टरसाहेब घाईत होते. कुठे, काय आणि कसं दुखतंय याची चौकशी करून त्यांनी प्राथमिक चाचणी केली. थोडीफार ठोकपीट केल्यानंतर त्यांनी काळजीच कारण नाही म्हणून सांगितलं. पण तरी एकदा x -ray काढण्याचा सल्ला दिला. त्यानुसार मी दुसऱ्या दिवशी परत दवखान्यात पोचलो. डॉक्टरांनी एक कुठलीतरी चीप मला तोंडात धरायला दिली आणि एक कॅमेऱ्यासारख दिसणार उपकरण गालाजवळ आणलं. TV वर दिसणारं चित्र बघून त्यांच्या कपाळावर आठ्या आल्या आणि माझ्या कपाळावर घाम! दोन दात खराब झाल्याची बातमी माझ्या कानांवर आदळली. अगदीच 'boundry case' असल्याच कळलं. सबंध शैक्षणिक आयुष्यात चांगल्या मार्कांनी पास होत आल्यामुळे हे विशेषण पहिल्यांदाच मला लागलं होतं. रूट कॅनल हा एकाच उपाय असल्याच मला सांगण्यात आलं.

मुळात माझ्या दातांची मुळ तर छान होती पण तरी हा प्रसंग आपल्यावर का ओढवला हे कळेना. लहानपणी एक
दात अर्धा तुटल्यानंतर बाकीचे साडे एकतीस गुण्या गोविंदाने नांदत होते. आईने तर याच खापर माझ्या ब्रिटेन मधील वास्तव्याच्या काळात खाण्यात आलेल्या अतोनात चॉकलेट्स वर फोडलं. आता काय म्हणता, आपलेच दात आणि आपलेच ओठ.म्हणून मी चूप राहिलो. तसं आजीचे पडलेले आणि बाबांचे पडतानाचे दात पाहून होतो. त्यामुळे दातांच दु:ख दुरून का होईना जाणून होतो. परंतु कितीही झालं तरी परदु:ख शिथील असतं. पुढचे काही दिवस चांगलेच त्रासदायक होते. कारण चावण्याच काम हे एकाच बाजूने होत होते. त्यामुळे मला मी रवंथ करत असल्यासारखे वाटू लागले. ते कमी होतं म्हणून कि काय काही लोकांनी चांगलेच भीतीदायक अनुभव ऐकवले. एकाने तर इंजेक्शन घेताना ते गालातून बाहेर आल्याचं सांगितलं. कसे बसे दिवस काढत मी रूट कॅनल होणार त्या दिवसाकरता सज्ज होत होतो.

शेवटी तो दिवस उजाडला. मी थोडासा घाबरतच दवाखान्यात पोचलो. एका भल्या मोठ्या खुर्चीवर मला बसवण्यात आलं. त्याला एक छोटासा TV पण होता ज्यावर कार्टून चालू होत. पण तरीही माझं लक्ष एका बाजूला ठेवलेल्या सगळ्या शस्त्रांवर गेलं. मी स्वताला दिलासा देत परिस्थितीशी दोन हात करायचं ठरवलं. पण ते दोन हात माझे नसून डॉक्टरचे होते याची भीती होती. मला मोठ्ठा आ करायला लावून डॉक्टरने आपले काम चालू केलं. आधी दोन इंजेक्शंस देण्यात आली. थोड्याच वेळात मला एका बाजूचा गाल गायब झाल्यासारख वाटायला लागल. त्यानंतर बराच वेळ वेगवेगळी शस्त्रास्त्रे माझ्या श्रीमुखात धुमाकूळ घालीत होती. मला त्यांची जाणीव होत नसली तरी त्यांचे वेगवेगळे आवाज ऐकू येत होते. डॉक्टरसाहेब फार लक्ष देऊन त्याचं काम करत होते. मधून मधून मला तोंड बंद न होऊ द्यायला सांगत होते. श्रीकृष्णाने यशोदेला आपल्या बाललीलेत पृथ्वीच दर्शन मुखात घडवल होतं. माझ्या मुखात त्या दोन खराब झालेल्या दातांशिवाय त्यांना काही इंटरेस्टिंग आढळणार नव्हत. साफसफाई झाल्यानंतर सिमेनटिंग करण्यात आलं. तब्बल दीड तासानंतर माझी या प्रकरणातून सुटका आणि दंतकथेचा सुखद शेवट झाला.

इति आनंदपुराणे दंतकथाभ्याम प्रथमोध्याः समाप्त!

(या कथेतील सर्व पात्र, प्रसंग (आणि पाट्या) या वास्तविक असून त्यांचा कल्पनेशी कुठलाही संबंध आढळल्यास
तो निव्वळ लेखकाचा खोडसाळपणा समजावा. )

Tharoor ka Suroor

Decision pending.. decision pending..
And here goes the red light!
Finally he has been given out. The third umpire at 7, Racecourse road took his time to come up with the verdict and had to consult even the match referee at 10, Janpath considering the complexity of it. The very controversial nature of the appeal had prompted the two umpires on the ground entrusted with the task to momentarily pause scratching their heads about the country’s economy and defense, as they also happen to be union ministers holding the topmost portfolios, and eventually it was referred upstairs.

The decision marked the end of almost a year’s tenure of the minister of state for External Affairs – Shashi Tharoor. The 56 year old’s batting throughout this inning on the political pitch had been edgy. The former UN office holder began his ministerial journey in luxurious hotel, then travelled “cattle class” and made his views public over the wisdom of Father of the Nation and the First Prime minister. He did not stop at that. He visited Saudi Arabia and assigned them the status of interlocutor between India and its archrival. He drew the ire of his boss for tweeting his views over important policy matters. Nevertheless, he managed to survive all these audacities. The “equity” he earned by the “sweat” of his brow did him in though. It seemed increasingly difficult to tidy up the internal affairs of the minister to allow him to concentrate on the more important external ones.

A tiger recently came out of the woods. Wish Tharoor to get over his suroor soon.

The Mask

Just when the longest and deepest recession since after the world war two seemed to be receding a few inches; with the newspaper headlines stating the upward movement of some esoteric financial parameters and the techies back home in particular and the country at large thought of breathing easy; there was something that started causing them the breathlessness. This was to the extent of being fatal in many cases. The population which had till this time been living under the threat of pink slips (don’t know why have they chosen the girly, polite pink to write on to fire people..should have been a dark colour instead..bad taste!! ) suddenly found that it might no longer be a threat as they had to be “living” to have one. What was this unwelcome thing?? It was a flu which had flown in with the winds from the west.

The “swine flu” had reached the Indian shores and it had done so with a bang (we would not have opened our doors had it knocked, was what probably the Government, accused of failing to screen it, must have been saying!! ). The flu started expanding its spread by engulfing masses at a terrible pace. God knows (and of course the virus itself) for what reasons, the once “Pensioner’s paradise” Pune turned out to be the favourite place for the seemingly unyielding virus (which even led me to believe that it must be in “retired virus” category). It hardly took any time to grab the headline space in the newspapers and breaking news slot on the TV channels. It didn’t stop at that. With its ever-increasing spread it ensured that the newspapers were left wanting for space. This microscopic guy was visible everywhere. The medical fraternity liked to call it ‘H1N1’. The only more popular ‘grep H1*’ (for those who don’t know, its a unix command) with a foreign connection my memory could fetch me was the ‘H1B’. I feared that with the speed of the virus India would soon have more H1N1 holders than the H1B ones it is so proud of.

The otherwise fighting humans came together to fight this non-human species which was inhuman enough to claim thousands of lives. They decided to spread the awareness faster than the virus. And there began the campaign. After having reported the havoc created by the virus, media started to spread the word about the preventive measures. The extremely busy experts and doctors resorted to overtime to give “bits” to the media. Some even managed time to be a part of numerous discussions being held at various places. The primary school kids became happy as the hygiene part from their curriculum was now being taught to everyone. But we needed something to prevent ourselves from the virus till there was a vaccine, which was till then restricted to the research laboratories of few Pharma multinationals. And we found it. It was the mask. The panicked population started flocking the dispensaries. The masks were being sold in more numbers than any daily need commodity as they came with expiry. It was ranging from few hours to a week. The customers had the variety to choose from. Taking a leaf out of Nokia’s book, the masks came in the N-90, N-95 ranges.

It was a weird sight. You could see the “masked men” everywhere. It was so ubiquitous that i imagined Jim Carrey sporting an N-95 at the mention of his movie “The Mask”. Youngsters of my age, who were deprived of the eye-tonic, thought of banning masks for girls in the age group of 18 – 25. But my mind, which likes to think of itself of being an intellectual’s one conveniently ignoring the fact that its mine, switched to the cerebration mode instead of looking after the aforementioned age group . Do we really need a mask? Aren’t we already wearing many? The behavioural training imparted to us taught that we must always sport a smile however plastic it might be (at least the environmentalist should object the “plastic smile”, I feel). No one’s allowed to display the emotions in this professional’s world or rather no does. Everyone keeps on wearing a mask. A mask with a plastic smile. It serves best to hide the emotions, the feelings, the inner thoughts which are all kept locked inside. The masks are worn as per the role. The manager wanting to get things done wears a “kind/caring” mask or an “intimidating” one. The leave-seeking employee on the other hand prefers an “innocent” one. The colleagues wear a “buddy” mask. In my salad days i used be intrigued by this and had once written :
"Everyone around bears a virtual face,
Why is it me who is so artless"

There’s this whole range of masks around which people keep on wearing all the time. And were now being asked to top it with yet another one. The mere thought made me suffocate. Just then something drew my attention : “Pune all set to welcome Ganpati Bappa amidst flu fears”. Which variety would suit bappa if he decides to go for a mask, I started wondering...

Andy